Yumurta Rezervi ve Doğurganlık Değerlendirilmesi

Kadınlarda ileri yaşlarda evlilik ve çocuk sahibi olmanın sıklığının artmasıyla beraber acaba kaç yaşına kadar doğum yapabilirim sorusunun cevabı daha çok aranmaya başlanmıştır. Kadınlarda doğurganlığın en önemli göstergelerinden bir tanesi yumurta rezervidir.

Bir kız bebeğin doğumu itibariyle yumurtalıklarındaki yumurta sayısı 2 milyondur. Bu sayı ergenliğe kadarki sürede 300.000’e düşer. Kadın bundan sonraki doğurgan döneminde her ay yaklaşık 400-500 yumurta kaybeder. Rakamlardan da görebileceğiniz üzere kadın yumurta rezervi menopoz dönemine geçişe kadar sayıca var olmasına rağmen yaş ile birlikte azalmaya başlar.

Kadının yumurtalık rezervini etkileyen başlıca faktörler;

• Genetik ( anne, teyze, kız kardeşte erken menopoz öyküsü)
• Sigara kullanımı
• İleri yaş
• Obezite
• Yumurtalık ile ilgili ameliyat geçirmiş olmak
• Kemoterapi tedavisi almış olmak
• Radyoterapi tedavisi almış olmak

Yumurtalık rezervinin değerlendirilmesinde hastanın tıbbı hikayesinden, ultrasonografi görüntülemesinden ve kan tetkiklerinden yararlanmaktayız. Yumurtalık rezervi değerlendirilmesinde dikkate alınan başlıca faktörler;

Ultrasonda Antral Folikül Sayımı : Adet döngüsünün ilk yarısında yapılan ultrasonografi ile yumurtalıklardaki antral foliküllerin sayımı yapılır.

Ultrasonda Yumurtalık Hacmi Ölçümü : Ultrason ile her iki overin boyutları değerlendirilir.

Basal Serum FSH Ölçümü: Kadınların infertilite tedavilerine cevabını değerlendirmede etkili ve yumurtalık rezervini doğru şekilde ortaya koyan bir testtir Estradiol Ölçümü : Adetin 3. günü bakılacak estradiol değerinin 80 pg/ ml nin üzerinde saptanması over rezervinin ortaya konulmasında anlamlıdır. İnhibin B Ölçümü : Adetin 3. günü düzeyinin düşük olması kötü over rezervinin göstergesidir.

Anti Müllerian Hormon (AMH) :  Ergenlik ile birlikte kanda yükselmeye başlar ve üreme dönemi boyunca seviyesi giderek azalır. Menopozda kanda çok az miktarda bulunur. AMH testi diğerlerinden farlı olarak adet gününden bağımsız ve günün her saatinde ölçülebilir.

Yumurta rezervi, kadının yumurta sayısı ve kalitesi hakkında bir önbilgi sahibi olmamızı sağlamasına rağmen doğurganlık açısından kesin bilgi sağlayıcı   değildir. Gebelik durumu yumurta rezervi dışında başka faktörlere de bağlı olduğundan dolayı bu durumlarda kadının genital sistemi bir bütün olarak ele alınarak değerlendirilir.